موسوعة الامثال

[center]


أ

أدي الباب و آدى الباب و الرزق على الرحمن


أخد ابن عمي و اتنشر عليه بكمي و آخد ابن خالي و اتنشر عليه بشالي

آدى الجمل و آدى النخلة


أدى الجمل و آدى الجمال

آدينى حيه لما أشوف اللى جيه


آدي السما و آدى الأرض

أهو حشر مصران


أكل فول و أخرج قفاي عرض و طول و لا آكل كباب ووقفة الديانة ورا الباب

ابطى و لا تخطى


آى تقضي شغل و لا تقضى اثنين

ابعد عن الشر و غنى له و لا تقنى له


ابعد عن الشر و غنى له

ابن بطني يفهم رطني


ابعدوا تبقوا عسل واقربوا تبقوا بصل

ابن السمان غلب ابن الجزار


الابن الردي بيجيب لأهله اللعنة

ابن عمها ينزلها من على الحصان


ابن الشيبة للخيبة

ابن الوز عوام


ابن الكُبة طلع القبة و ابن اسم الله خده الله

ابن يومين ما يعيش ثلاثة


ابن يوم ادى له يوم و ابن سنة ما تحاسبوش

ابنى فى ملكك و ملك غيرك لأ و احكم بطبعك و طبع غيرك لأ و ربي ابن ابنك و ابن بنتك لأ و الميه تنزل فى الواطي و العالى لأ


ابنك ما يبقاش ابنك الا لما تجيبه من فوق كراسى قلبك

ابوك البصل و أمك التوم منين تجيك الريحة الحلوة ما مشئوم


الأبوص أحسن من الدبوس

أبو مية بيحسد أبو حولية


أبويا الكلب وطا بى و جوزي السبع علا بى

الأبيض غلب الأسود


أبويا نهاني و قالى على الكسل بطال ، اعمل بخمسة و حاسب البطال

اتحمل همك و هم غيرك تموت و انت واقف على حيلك


اتجوز غازية و لا تتجوزش غمراوية

اتعلم الأدب من قليل الأدب


اترك الهم ينساك و ان افتكرته ضناك

اتهان الورد و اتبدر لما بقى مخاول البقر


اتعلم الكرم من البخيل

اتوصوا بينا ياللى حكمتونا احنا العبيد و انتوا اشتريتونا


اتوصوا ببعضكم جات الغربة داهية

اجرى يا خايبة للغايبة


اجرى يا ابن آدم جرى الوحوش غير نصيبك يا ابن أدم لم تحوش

احضر أردبك يزيد خروبة


اجرى يا مشكاح للقاعد مرتاح

احضر أردبك يزيد كيله


احضر أردبك يزيد قدح

احنا كده يا ستات عينا فيه كخ عليه


أحمد أخو الحاج احمد الاتنين اخوات

الأخ أخ مراته و الخايبة تحلف بحياته


احيينى النهاردة و موتنى بكره

اختلافهم رحمة


أخبار البلد مع مين ؟ مع العمى و المكسحين

أخد البال يتعب


اخته فى الخمارة و عامل أمارة

اخطب لبنتك و لا تخطبش لابنك


أخرس و عامل قاضى

اخيط بسلاية و لا المعلمة تقولى هاتى كراية


أخوك ما أهو أخوك و أبوك ما أهو ابوك

الأدب رسمال


أدب ابنك صغير تفرح بيه كبير

ادبح بسك ليلة عرسك


الأدب فضلوه عن العلم

ادعى على ابنى و قلبى يقول اسم الله


أدعي على ابنى و أكره اللى يقول آمين

ادم البخوت للندل و الندلة و مكتكتين الشعر و الهبلة


أدعى على ابنى و قلبى يقول بعيد الشر

ادوروا خبزكم يباركم لكم ربكم


ادوا للأعمى فرخة قالوا ليش حال المفتح

ادى مالك للى عنده مال و ادى عيالك للى عنده عيال


ادى العيش لخبازينه و لو ياكلوا نصه

ادينى النهاردة صوف و خد بكرة خروف


ادينى عمر و ارمينى البحر

إذا غضب الله على قوم اسكنهم بنها و شبين الكوم


إذا اختلف اللصان ظهر السارق و المسروق

إذا كان الغلة تيجى قد التبن كانت الحما تحب مرات الابن


إذا كان عندك السمن قنطار لا تقلى للعدس و لا البصار

إذا كان النبيت دردى و العشيق كردى و النقل فول حار و العشا بصار ايش يكون الحال


إذا كان الكلام من فضة يكون السكوت من دهب

اربط البغل جنب الحمار ان ما تعلم شهيقه يتعلم نهيقه


إذا كنت بتكره حد ما تقولش قدام عيلك

اربط الحمار مطرح ما يقولك صاحبه


اربط الحمار مطرح ما يحب صاحبه

أردب فول و لا أردب شعير


أردب ما هو لك لا تحضر كيله تتعفر ذقنك و ما ينوبك غير شيله

الأرض بفلوس و السما ببلاش


الأرزاق بالله

ارمح فيها يا ابو لجام خيط


اركب المطية يا عطية

استعدل و لا تستعجل


ازرع اسود الراس يقلعلك

اسعى يا عبد و أنا أسعى معاك و ان قعدت يا عبد ما حدش ينفعك


استودوا تستحبوا

اسمع من صاحبك و فتش على قوله


اسم الله على الجلة من النجاسة

إش بعد الكتير و بعد ما كنا صبح القليل يجبر بخاطرنا


اسى الولادة منسى

اشترى بدرهم بلح بقى لى فى الحى نخل


أشبع البهايم و دبر البرسيم

اشتم ستك تعزك


اشترى الجار قبل الدار

اصباح الخير تحبل اصباح الخير تولد


أشكى لمين و كل الناس مجاريح

اربط الغزال ريح الحمار ان ما تعلم من شهيقه اتعلم من نهيقه


اصبر على الجار السو ليروح لتجيله زيحة

أصحاب العقول فى مناحة


أصحاب العرس مشتهين المرق

اصطلحت المقشة و يا البلاعة و الاتنين بقوا جماعة


اصطلح الفار على العرسة و نسيوا الهتيكة و الجرسة

اصلك يرد عليك


اصعب من رمى الحجر من تحت لفوق ظريف المعاني يعاشر قليل الذوق

اضحك و انشرح و اوعى صابعك ينجرح


الأصيل يتعاتب أما الندل ما يتعاتبش

اضرب خالك يعدك


اضرب أبو بشت يخاف العريان

اضرب عاد بثمود و ارقص مع القرد إذا حكمت ما دمت فى دولة القرود


اضرب السليب يخاف المربوط

اطعم الفم تستحى العين


اطبخ يا عبد كلف يا سيد

اظهر و بان و عليك الأمان


اطلب لأخوك الخير ان ما جالك منه يكفيك شره

اعزم و اكرم و أكل العيش نصيب


اعرف صاحبك و اركنه و اعرف عدوك و اركنه

اعمل بطالتك لعدوك


الأعمار بيد الله

اعمل الطيب و ارميه البحر


اعمل الخير و ارميه فى بحر جارى و ان ضاع عند العبد ما يضعش عند البارى

اعمل انت و أنا و المجازى ربنا


اعمل اللى عليك و الباقى على الله

أعمى اتجوز طارشة لا هو شايفها و لا هى سامعاه


اعمل كل شئ تلقى ماعدا القحب و السرقة

أعمى يقول لأعمى سنة سودة اللى تجمعنا


أعمى و بيرمح فى النخل

الأعور فى بلاد العمى اسمه كحيل العيون


أعمى ينادى أطرش لا ده شايف و لا ده سامع

اغسلى حلتك من دمعتك و لا تغسليهاش من زعلتك


الأعور وسط العمى سلطان

افطروا و اتمخطروا و اتغدوا و اتمدوا و اتعشوا و اتمشوا


افطر بيه قبل ما يتغدى بيك

افقر من الفقر


افقر من الدبور

اقرب السكك خالصها


الأقارب كالعقارب

الأقرع حصل أبو تاج


الأقرع بياكل حلاوة ، قال : بفلوسه

اقصر الشر


اقسم للأعرج يسبقك فى الغيط

اقعد اعوج و اتكلم عدل


اقطع راس الكلب و ارميها و اللى فيه خصلة ما يخليها

أكبر منك بيوم يعرف عنك بسنة


اقل بصلة تنزل الدمعة

اكسر للبنت ضلع يطلع لها اتنين


أكتر من الهم على القلب

ايش ينفع الندم بعد العدم


اللى تكره وشه يحوجك الزمان لقفاه

اكفى الطاسة تيجى ألف لقاسة


اكف القلة على فمها تطلع البنت لأمها

أكل الفلاح تفاح ، قال : الفجل أحسن


أكل العيش يحب الخفية

أكلهم تجارة و لبسهم خسارة


أكل و مرعى و قلة صنعة

اكنس بيتك و رشه ما تعرف مين يخشه


أكلونى و هنونى و ها أعرف اللى ولدونى

البسوا لما تقرفوا و البسوا لما تضعفوا


أكيب و سارح بمعزة

البسى خف و اقلعى خف لما ييجى خف يناسبك


البسى خف و اقلعى خف لما يبقاش فى الدنيا و لا خف

ألف البلد شقة و شقة و استخبى على السقا


الألف تجر البيه

ألف عدو برا الدرا و لا عدو جوا الدار


ألف حاوي و لا محلاوي

الله يلعنك يا زمان يا للى خليت للندل كلام و جبت اللى ورا قدام و خليت السيد خدام


الله يخليكي يا شدة ياللى تبينى ده من ده

اللى ادى له خالقه ما حدش يخانقه


اللى اختشوا ماتوا

اللى انت منه و أبوك منه ما تختشي منه


اللى افتكرنى ما عقرنى و لو جاب طوبة و زقلنى

اللى أوله شرط آخره نور


الللى انضرب الكف يستحمل الألف

اللى ايده فى النار تعبان


اللى ايده فى المية غير اللى ايده فى النار

اللى بتجيب سيرتى تحتار حيرتي


اللى ايدى ما هى فى مقطفه ألف عفريت يلهفه

اللى بلا أم حاله يغم


اللى بالفلوس ما تشتهيه النفوس

اللى بتحبل يجيبوا خبرها المجاورين


اللى بلا أم حال يغم و لا بلا أب حاله كرب

اللى بيعاير ما على باله من اللى داير


اللى بنى مصر كان فى الأصل حلوانى

اللى بيته من ازاز ما يرميش الناس بالطوب


اللى بيته من ازاز ما يقلعش بالنهار

اللى بيعفر عفار بيجى على راسه


اللى بيشتغل أحسن من الواقف

اللى تجوز يوم الجمعة ما ينشفلهاش دمعة


اللى تتجوز يوم الأربع على بيت أبوها ترجع

اللى تجى له المصايب يدق الأبواب العالية


اللى تجوز يوم الحد ما يعلاش عليها حد

اللى تحبل فى الفرن تولد فى الجرن


اللى تجيبه الأرياح تاخده الزوابع

اللى تخاف من العرسة ما تربيش كتاكيت


اللى تحمل همه ما يجيش أحسن منه

اللى تستأل بيه يغلبك


اللى تزور بيه الفخراني هات بيه قلل

اللى تسكر بيه افطر بيه


اللى تستسهل به يقتلك

اللى تطبخه العمشة جوزها يتعشى


اللى تشيل الفحل تشيل الوحل

اللى تعرف معنته تعرف نفسيته


اللى تعرف ديته اقتله

اللى تغلب به العب به


اللى تعمله يا فقى فى البناية تلتقى

اللى تقطه أحسن من اللى تمطه


اللى تفكه بايدك ما تفكوش باسنانك

اللى تكره وشه ييجى عليك يوم تحتاج لقفاه


اللى تقول عليه موسى يطلع فرعون

اللى تكرهه دلوقتى تعوزه بكره


اللى تكرهه تجيب الذنب له

اللى جوزها يحبها الشمس تطلع لها


اللى تدلعه الحية يخاف من ديلها

اللى حلم كدب اللى شاف


اللى حبه ربه و اختاره جاب له حاجته حتى باب داره

اللى خلف ما ماتش


اللى حماتها تحبها الشمس تطلع لها

اللى رشك بالمية رشه بالدم


اللى راسها بتوجعها صيت أبوها ينفعها

اللى سبق كل النبق


اللى سبق قعد على الطبق

اللى عاجبه شاريها ما حد مثيلها


اللى طايله اعمله

اللى على البر شاطر


اللى عاجبه من الكحل يتكحل و اللى مش عاجبه من البلد يرحل

اللى على الدنيا بيقاسى همومها


الى على البر عوام

اللى على الدنيا يتولاها


اللى على الدنيا يبكى عليها

اللى عمل جميل يتمه


اللى على راسه بطحة يحسس عليها

اللى عنده عيش و بله عنده الهنا كله


اللى عنده عيش و بله عنده الفرح كله

اللى فى ايدك اقرب لك من اللى فى جيبك


اللى فات مات و احنا ولاد دلوقت

اللى فى البزازات بترضعه الولادات


اللى فى ايد الناس بعيد

اللى فى الحلة تطلعه المغرفة


اللى فى جيبك اقرب من اللى فى جيب غيرك

اللى فيه داء ما يسلهوش


اللى فى ودنه حلقة ما تجوزش عليه صدقة

اللى كواها البين تطبخ محشى


اللى قبلنا قال البركة فى الحبتين

اللى له أول له آخر


اللى لسعته الشوربة ينفخ فى الزبادي

اللى له ظهر ما ينضربش على بطنه


اللى له رقعة ما تدوب له خلقة

اللى له قلب يخاف


اللى له عمر ما تهينوش شده

اللى له عين و راس يعمل زى ما تعمل الناس


اللى له كف ياخده ألف

اللى ما تاخده أم خمسه يبات و يمسى


اللى ما ايدى فى مرجونته ما على منه و لا من جودته

اللى ما تاخده الايد يعيش و يكبر


اللى ما تاخده الايد يعيش و يكيد

اللى ما تقدر له أصبر له


اللى ما تعلموش أمه و أبوه تعلمه الأيام و الليالي

اللى ما تصبحه و ما تمسيه ما تعرف اللى جرى فيه


اللى ما تشبع برسيم فى كيهك ادعوا عليها بالهلاك

اللى ما تعرفه تجهله


اللى ما تغيرش على بعلها حلل الله قتلها

اللى ما فلح البدرى هيجى المستأخر يجرى


اللى ما شاف و لا فنن شاف أى حاجة اتجنن

اللى ما فيه خير تركه خير


اللى فى ايدك يكيدك و اللى فى ايد الناس بعيد

اللى ما لهاش وليه غدرة الزمان جية


اللى ما لكش فيه ما تنحشرش فيه

اللى ما لوش قديم ما لوش جديد


اللى ما لوش شغلة تشغله يفتح الباب و يقفله

اللى ما معاهوش ما يلزموش


اللى ما لوش كبير يشترى له كبير

اللى ما نفعنى بيضى هبكى على بيض بيضى


اللى ما ناكله فى هناهم ناكله فى عزاهم

اللى ما ينفعنى و أنا حيه وقت الممات يوفر مدامعه


اللى ما يبكى على فى الحى و أنا سامعه ساعة الممات يوفر مدامعه

اللى ما يتعب و يبان عليه نيموه و ابكوا عليه


اللى ما يبلع ريق على ريق ما يخلى صاحب و لا رفيق

اللى ما يرضى بالخوخ و لا بشرابه ضرب البمب أولى به


اللى ما يدخل النار فى حب صاحبه دخول الجنة حرام عليه

اللى ما يشترى يتفرج


اللى ما يتعناننيش ورد على راسه ما استعناهوش جزمة فى رجلى

اللى ما يطاوعكش طاوعه


اللى ما يشوفمن الغربال يبقى أعمى

اللى ما يعرف أمك و أبوك يقول العفاريت ولدوك


اللى ما يطلعش شكل أبوه و أمه من أين يجيبوه

اللى ما يقدر على البقرة و عليقها يخلى من طريقها


اللى ما يغليها جلدها ما يغليها ولدها

اللى ما يقدر على الحمرا و عليقها يخلى من طريقها


اللى ما يقدر على الحمارة و عليقها يخلى من طريقها

اللى يموت منين يفوت


اللى ما يقرى العواقب ما لوش فى الدنيا صاحب

اللى ما ينفعش فى الديق ما يعاشر رفيق


اللى ما ينفعش طبلة ينفع طار

اللى ما يجى و باله مشروح طريق السلامة من هنا و يروح


اللى ما يهمك وصى عليه جوز أمك

اللى مش فى ايدك يكيدك


اللى محتاجه بيتك محرم على الجامع

اللى معاه قرش و محيره يجيب به نحل و يطيره


اللى معاه عيش يتعفرت على الجبنة

اللى معاه مال يمشى فى ا